Almanya, kritik erken seçim sonrası zorlu koalisyon sürecine hazırlanıyor

WELG | Almanya, 23 Şubat’ta gerçekleşecek erken seçimlere günler kala kritik bir dönemece giriyor. Aşırı sağın büyük bir sıçrama yapmasının beklendiği ülkede, seçim sonrası zorlu bir koalisyon sürecinin yaşanması öngörülüyor. Kamuoyu yoklamalarına göre ana muhalefetteki Hristiyan Birlik (CDU ve CSU) blokunun Başbakan adayı Friedrich Merz’in yeni hükümeti kurması bekleniyor. Ancak bu sürecin hiç kolay olmayacağı açık.

Üçlü koalisyonun çöküşü seçimleri tetikledi

Eylül 2021’de SPD öncülüğünde Yeşiller ve FDP’den oluşan üçlü koalisyon, Kasım ayında bütçe anlaşmazlıkları nedeniyle dağıldı. Başbakan Olaf Scholz’un partisi SPD, anketlere göre yüzde 10-11 civarında oy kaybederek tarihinin en düşük seviyesine geriledi. FDP’nin yüzde 5 barajını geçmesi beklenmezken, Yeşiller ise yüzde 13-14 bandında oy desteğini koruyor.

Hristiyan Birlik birinci, AfD ikinci sırada

Anketlerde yüzde 30 ile birinci sırada görülen Hristiyan Birlik'in başbakan adayı Friedrich Merz'in, seçimleri kazanarak başbakan olması bekleniyor. Fakat 69 yaşındaki Merz’in tecrübesizliği eleştirilere neden oluyor. Öte yandan, yüzde 20 oy oranıyla ikinci parti konumuna yükselen aşırı sağcı AfD, gücünü ikiye katlayarak ülkedeki siyasi dengeleri sarsmış durumda.

AfD'nin yükselişinin sebepleri

Alman ekonomisindeki durgunluk, enflasyon, enerji krizi ve Rusya-Ukrayna savaşı AfD’nin yükselişinde etkili oldu. Merz seçim kampanyasında ekonomideki kötü gidişatın sorumlusu olarak üçlü koalisyonu suçladı ve "Ülke ekonomimiz Avrupa’nın en kötülerinden biri haline geldi. Bu üç yıllık sol politikaların sonucudur" diyerek seçmenlerin desteğini aldı.

Başbakan Scholz ise savunmada kalarak, mevcut ekonomik krizin sebeplerinin Rusya'nın Ukrayna işgali, pandemi etkileri ve küresel gelişmeler olduğuna dikkat çekti.

Göç konusu seçim kampanyalarının merkezinde

Ekonomik sorunlar başta kampanyanın ana gündemiydi. Ancak göçmenler tarafından gerçekleştirilen son saldırılar, göç meselesini kampanyanın merkezine yerleştirdi. CDU lideri Merz, sert göç politikaları önererek AfD ile benzer bir çizgiye kaydı. Hristiyan Birlik’in Federal Meclis’e sunduğu düzensiz göçü sınırlandırma önergesi, AfD'nin desteğiyle kabul edilince ülke genelinde "bir tabunun yıkıldığı" yorumları yapıldı.

Bu gelişmelerin ardından on binlerce kişi, AfD ile işbirliği yapıldığı gerekçesiyle protesto gösterileri düzenledi. Başbakan Scholz da CDU'nun aşırı sağ ile işbirliği yapmasının ülke için büyük bir tehlike olduğunu vurguladı.

Koalisyon hesapları: Kim, kiminle?

Hristiyan Birlik yüzde 30 civarında destekle birinci çıksa da tek başına iktidar olamıyor. FDP'nin ve Sahra Wagenknecht İttifakı’nın (BSW) barajı aşması beklenmediğinden, koalisyon senaryoları da zorlaşıyor.

FDP meclise girerse CDU/CSU-FDP koalisyonu mümkün, ancak bu yeterli olmayabilir ve üçüncü bir ortak gerekebilir. Yeşiller'in FDP ile anlaşmazlığı nedeniyle, üçlü koalisyon CDU/CSU-SPD-FDP olarak şekillenebilir.

FDP ve BSW’nin barajı geçememesi halinde ise CDU/CSU ya SPD ya da Yeşiller ile iki partili koalisyon kurabilir. Ancak CSU'nun Yeşiller’e karşı çıkışı nedeniyle, olası bir CDU/CSU-SPD koalisyonu daha kuvvetli bir ihtimal olarak görülüyor.

AfD demokratik partilerce dışlanıyor

AfD'nin Başbakan adayı Alice Weidel, mevcut partilerin işbirliğini dışlamasını eleştirerek AfD'nin gelecekte daha da güçleneceğini öne sürüyor. Hristiyan Birlik lideri Merz ise AfD ile koalisyon yapmayı kesin bir dille reddediyor, fakat göç konusunda ortaklaşmaları nedeniyle eleştiriliyor.

Friedrich Merz: "AfD'nin yükselişini engellemek zorundayız"

Merz, demokratik partilerin aşırı sağın yükselişini durdurmak için sorumluluk alması gerektiğini vurguluyor ve "Bu, AfD’nin daha fazla güçlenmesini engellemek için son fırsatımız. Başaramazsak gelecekte çok daha büyük bir tehdit ile karşı karşıya kalacağız" uyarısında bulundu.

Seçim sonuçları, Almanya'nın sadece siyasi değil, aynı zamanda toplumsal geleceğini de şekillendirecek.

Kyanak:DW Türkçe

@welgmedya.com